Ù tai - Tinnitus

Ù tai là gì?

Ù tai (tinnitus) là cảm giác thấy âm thanh khi thực tế không có âm thanh bên ngoài. Triệu chứng phổ biến nhất  của ù tai là nghe tiếng chuông trong tai, nhưng nó cũng có thể được mô tả như tiếng vo ve, tiếng rít, tiếng huýt sáo hoặc tiếng gầm. Chứng ù tai có thể nhẹ hoặc nặng, có thể liên tục hoặc ngắt quãng.

Ù tai là một vấn đề phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng 15% người trưởng thành. Nó phổ biến hơn ở người lớn tuổi và ở những người bị mất thính lực - nghe kém.

Các triệu chứng của chứng ù tai là gì?

Ù tai không phải là một căn bệnh mà là một triệu chứng phổ biến và vì nó liên quan đến nhận thức về việc nghe thấy âm thanh hoặc âm thanh ở một hoặc cả hai tai nên nó thường liên quan đến hệ thống thính giác. Trên thực tế, các bộ phận khác nhau của hệ thống thính giác, bao gồm cả tai trong, thường là nguyên nhân gây ra triệu chứng này. Đôi khi, tương đối dễ dàng kết hợp triệu chứng ù tai với các vấn đề cụ thể ảnh hưởng đến hệ thống thính giác; vào những thời điểm khác, kết nối ít rõ ràng hơn.

Các triệu chứng của chứng ù tai là gì?

Ù tai không phải là một căn bệnh mà là một triệu chứng phổ biến và vì nó liên quan đến nhận thức về việc nghe thấy âm thanh hoặc âm thanh ở một hoặc cả hai tai nên nó thường liên quan đến hệ thống thính giác. Trên thực tế, các bộ phận khác nhau của hệ thống thính giác, bao gồm cả tai trong, thường là nguyên nhân gây ra triệu chứng này. Các triệu chứng phổ biến của chứng ù tai bao gồm:
Các triệu chứng của ù tai gồm:

• Ù tai liên tục ở âm vực cao hoặc thấp.
• Ù tai  gián đoạn hoặc liên tục
• Nhịp đập hoặc tiếng ồn trong tai
• Ù tai có thể liên quan đến mất thính lực hoặc không

 

Nguyên nhân gây ù tai?

Hầu hết chứng ù tai là chứng ù tai nguyên phát, không xác định được nguyên nhân nào ngoài mất thính giác.
Chứng ù tai thứ phát có liên quan đến một nguyên nhân cơ bản cụ thể có thể điều trị được.
Chuyên gia tai mũi họng sẽ giúp bạn phân biệt chứng ù tai của bạn là nguyên phát hay thứ phát.

Ù tai có thể do các bộ phận khác nhau của hệ thống thính giác gây ra.
Tai ngoài (loa tai và ống tai)
Ráy tai quá nhiều, đặc biệt nếu ráy tai chạm vào màng nhĩ, gây ra áp lực và thay đổi cách rung động của màng nhĩ, có thể dẫn đến ù tai.

Các vấn đề về tai giữa cũng có thể gây ù tai, bao gồm
nhiễm trùng tai giữa (phổ biến): viêm tai
xơ cứng tai - xốp xơ tai (không phổ biến), làm cứng các xương tai nhỏ hoặc xương con.
Một nguyên nhân hiếm gặp khác của chứng ù tai từ tai giữa mà không dẫn đến mất thính giác là do co thắt cơ ở một trong hai cơ nhỏ trong tai.
Trong trường hợp này, chứng ù tai có thể không liên tục và đôi khi người khám của bạn cũng có thể nghe thấy âm thanh.

Hầu hết chứng ù tai chủ quan liên quan đến hệ thống thính giác bắt nguồn từ tai trong.
Tổn thương và mất các tế bào lông cảm giác nhỏ ở tai trong.

Tiếp xúc với tiếng ồn lớn.
Nguyên nhân phổ biến nhất của chứng ù tai là tiếp xúc với tiếng ồn lớn, quá mức chịu đựng và quá thời gian chịu đựng. Gây ra bệnh nghe kém do tiếng ồn.
Ù tai sau tiếp xúc với tiếng ồn lớn là nguyên nhân và triệu chứng của nghe kém do tiếng ồn. tình trạng ù tai này có thể chỉ diễn ra tức thì nhưng vẫn để lại những tổn hại lên tế bào lông của tai trong.

Nhiễm trùng tai - Viêm tai.
Nhiễm trùng tai cũng có thể gây ù tai. Điều này là do nhiễm trùng có thể làm hỏng những sợi lông nhỏ ở tai trong chịu trách nhiệm về thính giác.
    
Chấn thương đầu. Chấn thương đầu cũng có thể làm tổn thương các dây thần kinh mang tín hiệu âm thanh đến não.

Thuốc. Một số loại thuốc có thể gây ù tai như một tác dụng phụ. Những loại thuốc này bao gồm kháng sinh nhóm gây độc cho tai, thuốc điều trị ung thư, điều trị sốt rét…

Mất thính giác liên quan đến tuổi tác - nghe kém liên quan đến tuổi.
Chứng ù tai phổ biến hơn ở người lớn tuổi. Điều này là do những sợi lông nhỏ ở tai trong chịu trách nhiệm về thính giác có thể bị tổn thương theo tuổi tác.

Bệnh Meniere - hay còn gọi là sũng nước mê nhĩ là một tình trạng ảnh hưởng đến tai trong. Nó có thể gây ù tai, giảm thính lực và chóng mặt (cảm giác quay cuồng).

Các khối u xuất hiện ở tai hoặc não cũng gây ù tai.

Chứng ù tai nghe giống như mạch đập hoặc nhịp tim của bạn được gọi là “ù tai dạng mạch đập”.
Ù tai theo mạch đập có thể báo hiệu sự hiện diện của bệnh tim mạch, động mạch bị hẹp hoặc khối u mạch máu ở đầu và cổ hoặc tai của bạn. Nếu bạn đang gặp phải loại ù tai này, bạn nên tham khảo ý kiến của cả bác sĩ tai mũi họng và ​​bác sĩ tim mạch càng sớm càng tốt.

Cuối cùng, các điều kiện không liên quan đến thính giác và các yếu tố lối sống có thể làm trầm trọng thêm chứng ù tai.
Các tình trạng y tế như đau khớp thái dương hàm (TMJ), trầm cảm, lo lắng, mất ngủ, căng thẳng và mệt mỏi, suy kiệt, lạm dụng cafe thuốc là rượu, các chất kích thích kahcs có thể dẫn đến hoặc làm trầm trọng thêm chứng ù tai.

Các phương pháp điều trị chứng ù tai là gì?

Khi bạn được đánh giá về chứng ù tai, điều đầu tiên bác sĩ sẽ làm là thu thập bệnh sử đầy đủ và tiến hành khám sức khỏe toàn diện, có mục tiêu.
Nếu chứng ù tai của bạn là một bên (một bên), liên quan đến mất thính lực hoặc dai dẳng, bạn nên yêu cầu kiểm tra thính giác hoặc thính lực đồ. Thông thường không cần kiểm tra X-quang (chụp X-quang, chụp CT hoặc chụp cộng hưởng từ) trừ khi chứng ù tai của bạn có tính chất mạch đập hoặc liên quan đến mất thính lực không đều, không đối xứng hoặc bất thường về thần kinh.
Bác sĩ sẽ xác định mức độ khó chịu của chứng ù tai bằng cách hỏi bạn một số câu hỏi nhất định hoặc yêu cầu bạn hoàn thành bảng câu hỏi tự đánh giá.

Mặc dù không có thuốc nào “chữa khỏi” chứng ù tai, nhưng có một số lựa chọn có thể giúp ích cho bệnh nhân bị ù tai.
Trường hợp chuyên gia tai mũi họng tìm ra nguyên nhân cụ thể khiến bạn bị ù tai, họ có thể đưa ra phương pháp điều trị cụ thể theo nguyên nhân, bao gồm  loại bỏ ráy tai hoặc tóc khỏi ống tai, điều trị dịch tai giữa, điều trị viêm khớp ở khớp hàm, điều trị cao huyết áp…

Đối với nhiều bệnh nhân bị ù tai dưới sáu tháng, quá trình tự nhiên của nó là cải thiện theo thời gian và hầu hết mọi người không tiếp tục bị ù tai dai dẳng, khó chịu.

Máy trợ thính.
Một số bệnh nhân bị giảm thính lực và ù tai đã cải thiện khi sử dụng máy trợ thính.
Các liệu pháp âm thanh liên quan đến những thứ đơn giản như nhạc nền hoặc tiếng ồn hoặc mặt nạ chuyên dụng cho tai có thể là một lựa chọn điều trị hợp lý.

Cải thiện chất lượng cuộc sống bằng liệu pháp tâm lý
Ảnh hưởng của chứng ù tai đối với chất lượng cuộc sống cũng có thể được cải thiện nhờ tư vấn liệu pháp nhận thức hành vi (CBT), thường bao gồm một loạt các buổi điều trị hàng tuần do một chuyên gia được đào tạo hướng dẫn các phương pháp tâm lý để giảm thiểu các nguyên nhân tâm lý và tăng khả năng tiếp nhận chứng ù tai như là một phần của cuộc sống.

Ù tai có thể gây khó chịu ở một số bệnh nhân đến mức gây ra trầm cảm hoặc lo lắng; Ngoài ra, ở bệnh nhân trầm cảm và/hoặc lo lắng, có thể rất khó chịu đựng chứng ù tai. Tham khảo ý kiến ​​bác sĩ tâm thần hoặc nhà tâm lý học với phương pháp điều trị hướng đến tình trạng cơ bản có thể có lợi.

Thuốc có thể sử dụng khi điều trị ù tai khá phong phú.
Việc kê đơn thuốc thông thường bao gồm thuốc chống trầm cảm, thuốc chống co giật, thuốc giải lo âu hoặc thuốc tiêm vào màng nhĩ không được khuyến cáo để điều trị chứng ù tai mà không có vấn đề y tế tiềm ẩn hoặc liên quan có thể có lợi từ việc điều trị đó.

Các thuốc và chất bổ sung vào chế độ ăn uống để điều trị ù tai khác như ginkgo biloba, melatonin, kẽm, Lipoflavonoid và các chất bổ sung vitamin có thể có lợi cho các trường hợp ù tai cụ thể.

Châm cứu có thể hoặc không thể giúp bạn ù tai; không có đủ nghiên cứu chất lượng về loại điều trị này để đưa ra khuyến nghị. Kích thích từ trường xuyên sọ là một phương thức mới, hoặc tác nhân trị liệu, nhưng lợi ích lâu dài của nó chưa được chứng minh và không thể được khuyến nghị để điều trị chứng ù tai vào thời điểm này.

Tìm hiểu thêm về cách bạn có thể giảm bớt tác động của chứng ù tai.

Dr. Nguyễn Minh
theo
AMERICAN ACADEMY OF OTOLARYNGOLOGY — HEAD AND NECK SURGERY
American Speech-Language-Hearing Association
NHS